Opleiding

Het beroepsgeheim en het patiëntendossier

Dit onderdeel gaat uitgebreid in op:

• de verschillende soorten wettelijk geregelde patiëntendossiers, hun inhoud en vorm. Zowel de elektronische als de papieren patiëntendossiers, de verwerking van gezondheidsgegevens, het eHealth-platform en de eisen van veiligheid, transparantie en privacy worden toegelicht;
• de rechten en plichten van de beroepsbeoefenaars en hun patiënten aangaande het patiëntendossier: het recht op toegang, het recht op inzage in en op afschrift van het patiëntendossier komen uitvoerig aan bod, en dit zowel bij wilsbekwame als wilsonbekwame patiënten, zoals minderjarigen en geesteszieken;
• het patiëntendossier buiten de arts-patiëntrelatie in het kader van het patiëntendossier. Aan bod komen eveneens de rechten op het patiëntendossier van de verzekeraars, de rechter (de burgerlijke rechter, de strafrechter, de tuchtrechter), de gerechtsdeskundige en andere specifieke overheidsorganen;
• per patiëntendossier in de gezondheidszorg wordt nagegaan wie de verantwoordelijke is en wat de bewaringstermijn is van het patiëntendossier. 

Specifieke patiënten-rechten: recht op gezondheidzorg, vrije keuze, informed consent, klachtrecht

Volgende topics komen aan bod:

• het recht op (grensoverschrijdende) gezondheidszorg als Belgisch grondwettelijk recht, naast de situering van dit recht in internationale context;
• het recht op vrije keuze van beroepsbeoefenaar en de uitzonderingen daarop;
• het recht op (gezondheids)informatie en geïnformeerde toestemming, de principes, rechtspraak en uitzonderingen; bovendien zal eveneens gekeken worden naar de manier waarop belangrijke accrediteringsorganen (Joint Commission International (JCI), Nederlands Instituut voor Accreditatie in de Zorg (NIAZ) dit recht inhoudelijk vormgeven;
• klachtrecht bij een ombudspersoon zoals geregeld door de Wet betreffende de rechten van de patiënt (22 augustus 2002), de soorten, taken en het statuut van ombudspersonen. 

Minderjarige patiënten en beschermingsstatuten voor wils- en handelingsonbekwamen

Dit onderdeel gaat uitgebreid in op:

• de positie van de minderjarige volgens de Wet Patiëntenrechten gedetailleerd besproken. Wie oefent de patiëntenrechten uit? Wat is wilsbekwaamheid (versus handelingsbekwaamheid) in deze context? Hoe interfereert dit met het ouderlijk gezag? Wat zijn mogelijke conflicten? Is er een verschil tussen een ontvoogde en niet-ontvoogde minderjarige?;
• specifieke regelgeving zoals bijvoorbeeld de gedwongen opname van geesteszieken, maar anderzijds ook op de algemene vertegenwoordigingsregels in de wet patiëntenrechten bij meerderjarigen die niet in staat zijn hun rechten zelfstandig uit te oefenen, en die (nog) niet onder een specifiek wettelijk beschermingsstatuut staat;
• de regelgeving rond het beschermingsstatuut voor meerderjarige onbekwamen. 

In deze micro-credential staan de volgende leerdoelen centraal:

• inzicht verwerven in het brede regelgevend kader inzake het medisch beroepsgeheim en het patiëntendossier in gezondheid- en welzijnsvoorzieningen;
• inzicht verwerven in een aantal belangrijke praktische toepassingsproblemen i.v.m. het medisch beroepsgeheim en het patiëntendossier;
• inzicht verwerven in het regelgevend en maatschappelijk kader inzake het recht op gezondheidszorg, de vrije keuze van de beroepsbeoefenaar, de gezondheidstoestand-informatie, informed consent en het klachtrecht;
• inzicht verwerven in het regelgevend kader inzake rechten van minderjarigen, in de diverse wettelijke beschermingsstatuten (of beschermingsmaatregelen) voor personen die door een ongeval, ziekte, of een aandoening niet handelings- en/of wilsbekwaam worden geacht om hun rechten m.b.t. de persoon en/of goederen uit te oefenen (incl. zorgvolmacht, bewind en de dwangopneming van geesteszieken);
• de betrokken wetgeving en aanverwante regulerende deelgebieden kritisch analyseren en interpreteren;
• toepassen van betrokken regelgevend kader op concrete casussen.

​Christophe Lemmens volgt als coördinator van deze micro-credential de inhoud en kwaliteit van nabij op. Een aantal lessen wordt gegeven door gastsprekers. De rijke beroepservaring van deze externe lesgevers betekent een grote meerwaarde voor de opleiding.

Het universitaire karakter van de micro-credential wordt gewaarborgd door het kwaliteitssysteem van de Universiteit Antwerpen onder toezicht van de opleidingscoördinator Evelien Delbeke en de academisch verantwoordelijke Thierry Vansweevelt.

Aanwezigheid

Voor het behalen van het getuigschrift is een absolute minimumaanwezigheid van 50% noodzakelijk. Ben je minder dan 50% aanwezig? In dat geval mag je niet deelnemen aan de eindevaluatie.

• Het achteraf bekijken van de opgenomen lessen wordt niet gelijkgesteld aan aanwezig in de les.
• Wettige afwezigheden (mits bewijs) worden gelijkgesteld aan aanwezig in de les.

Evaluatie

Voor de start van de micro-credential wordt aan de deelnemer de keuze gelaten over de wijze van evaluatie:

• ofwel wordt een paper geschreven (van min. 5 pp.);
• ofwel legt de deelnemer in juni een examen af. Dit is een mondeling examen (gesloten boek) met schriftelijke voorbereiding.

​Getuigschrift

De deelnemer ontvangt een getuigschrift bij voldoende aanwezigheid in de lessen én indien geslaagd voor de opdracht of het examen.

​AHLEC organiseert jaarlijks enkele bijkomende studieactiviteiten.

In bepaalde gevallen wordt verwacht dat de studenten van de micro-credentials, onderdeel van het postgraduaat gezondheidsrecht en gezondheidsethiek, deelnemen aan deze bijkomende activiteit(en) in het kader van hun opleiding. Deelname is gratis, vooraf registreren is noodzakelijk.