Opleiding
Micro-credential: Praktijk Natuurbeheer en Biodiversiteit
De cursus bestaat uit 2 theoretische colleges waarbij veelvuldig gebruik wordt gemaakt van praktijkvoorbeelden en uit 6 excursiedagen waarbij de praktische aspecten van natuurbeheer in functie van biodiversiteitsherstel aan bod zullen komen.
In dit praktijkdeel zullen we hands-on herstelacties uitvoeren van verschillende habitattypes (bos, heide, grasland, moerassen, specifieke populaties van bedreigde soorten). We zullen ons richten op de do's en dont's van herstelacties met bijzondere aandacht voor het behoud van bodemintegriteit, hydrologische integriteit, intensieve zorg voor relicten van bedreigde soorten, bestrijden van invasieve soorten, herstellen van ecosysteemdiensten en klimaat adaptief herstel. Er wordt specifieke aandacht gegeven aan de noodzaak van natuurbeheer en biodiversiteit in functie van ecosysteemdiensten en maatschappelijk belang.
We zullen ons ook richten op verschillende herstelmethodes, waaronder manuele en machinale arbeid, en we leren wanneer welke methode toe te passen afhankelijk van het habitattype, de aanwezigheid van relicten en eventuele cryptische populaties en de klimatologische omstandigheden. Verder zullen we bijzondere nadruk leggen op natuurbeheer en -herstel aan de hand van een gefaseerde aanpak.
We zullen methodes aanleren om het succes van natuurherstel te evalueren, waaronder het evalueren van de duurzaamheid van plantenpopulaties aan de hand van matrixpopulatiemodellering en de duurzaamheid van insectenpopulaties aan de hand van gestandaardiseerde monitoring. Daarnaast komen enkele eenvoudig toe te passen methoden aan bod om milieucondities te evalueren en monitoren.
Ten slotte zullen we verschillende benaderingen van herstelacties toepassen en opvolgen in een experimenteel lange termijn-ontwerp dat gebruikt kan worden als sjabloon voor herstelacties in de toekomst en als output om de beste herstelbenaderingen te identificeren.
- Studieomvang: 3 studiepunten
- Onderwijstaal: Nederlands
- Locatie: Campus Drie Eiken (theorielessen), Demervallei/Hageland (praktijkdagen)
- Faculteit: Faculteit Wetenschappen
Leerdoelen
In deze micro-credential staan de volgende leerdoelen centraal.
1. De deelnemer weet dat natuurbeheer en herstel van biodiversiteit op het raakvlak zitten van milieuwetenschappen, biologie en ecologie en de deelnemer houdt hiervoor rekening met verschillende factoren waaronder landschap, bodem, populatiekenmerken van bedreigde soorten, klimaat en ruimtelijke ordening.
2. De deelnemer treft gepaste natuurbeheermaatregelen om bedreigde biodiversiteit te herstellen in verschillende biotopen zoals bos, heide, grasland en moeras.
3. De deelnemer herkent de verschillende drijfveren van degradatie van milieu, biotopen en biodiversiteit en neemt maatregelen die effectief zijn om deze degradatie te stoppen en om te keren.
4. De deelnemer werkt samen met verschillende spelers die een rol spelen in natuurbeheer en biodiversiteitsbehoud zoals wetenschappers, professionele natuurarbeiders, natuurconsulenten en boswachters.
5. De deelnemer leert de maatschappelijke context waarin aan natuurbeheer en biodiversiteitsbehoud wordt gedaan in Vlaanderen en kent de beleids- en uitvoeringsknelpunten waarmee dit te maken heeft.
6. De deelnemer leert hoe als burger, bijvoorbeeld als onderwijzer, vrijwilliger of arbeider, een rol te spelen om biodiversiteit te behouden en herstellen.
7. De deelnemer kent de oorsprong van onze biodiversiteit en weet waar, wanneer en waarom onze biodiversiteit specifiek natuurbeheer en -herstel nodig heeft om een duurzame toekomst te hebben.
Praktische informatie
Interactief klascontactonderwijs dat kritisch en zelfstandig denken stimuleert
• Hoorcolleges (2 lessen van 2 uur)
o Indien de student nog meer verdieping wilt, is het mogelijk om nog Engelstalige hoorcolleges vrijblijvend bij te wonen.
o Donderdag 29 februari 2024 van 10.45-14.00u en donderdag 25 april 2024 van 10.45-14.00u
• Praktijksessies (1x 3 dagen en 1x 3 dagen) – 'Het Goor’ (Engelsen Dijk, 2235 Hulshout)
o 13 februari 2024, 14 februari 2024, 16 februari 2024
o 13 mei 2024, 17 mei 2024, 20 mei 2024
• Samen herstelacties uitwerken en uitvoeren aan de hand van inzichten verworven door studenten
Persoonlijke studie
• Video’s en ingesproken powerpointpresentaties worden beschikbaar gesteld als zelfstandig te volgen informatie
Excursies en praktisch werk in het veld
• De cursus is alleen te volgen als studenten beide lessen kunnen bijwonen. De lessen zijn zeer interactief, wat betekent dat veel van de benodigde vaardigheden niet kunnen worden verworven door afstandsonderwijs of het opnemen van colleges.
• De veldexcursies zijn verplicht.