Getuigenissen van oud-studenten taal- en letterkunde

"Ik werk als journalist bij de krant De Morgen. Nadat ik mijn masteropleiding in de Nederlandse taal- en letterkunde afrondde, heb ik nog een master journalistiek aan KU Leuven gevolgd. Op mijn laatste stagedag bij De Morgen kreeg ik het aanbod om voortaan voltijds voor de krant te schrijven. Tijdens mijn opleiding taal- en letterkunde droomde ik er al van om voor een krant te werken, dus ik ben dankbaar en blij dat ik de kans krijg om dat ook effectief te doen."

 De zoektocht naar werk

"Toen ik nog studeerde, kreeg ik weleens de opmerking dat het moeilijk zou zijn om met mijn diploma een job te vinden. Ik maakte me daar toen wel zorgen om, maar uiteindelijk liep het behoorlijk vlot. Ik zie dat heel wat vroegere studiegenoten nu werk doen dat ze interessant en uitdagend vinden. Misschien is het cliché over de moeilijke zoektocht naar een job dus niet volledig waar, al gaat er altijd een stevige portie geluk mee gepaard."

 Hoe nuttig is taal- en letterkunde voor een job als journalist?

"Tijdens de opleiding daagden professoren ons voortdurend uit om kritisch te denken en schreven we verschillende papers. Ik heb het gevoel dat de onderzoeksvaardigheden die we toen leerden nog steeds van pas komen wanneer ik stukken voor de krant schrijf. Bronnen zoeken en kritisch beoordelen is bijvoorbeeld iets dat tijdens de opleiding ook aan bod kwam.

Daarnaast had ik veel aan de colleges rond taalbeheersing en aan professoren die ons aanspoorden om zo helder mogelijk te formuleren. Zelfs als we papers schreven over een niche-onderwerp was de filosofie altijd dat de tekst voor iedereen begrijpelijk moest zijn. Als journalist is dat nog belangrijker."

 Waarom Paul voor taal- en letterkunde koos​

"Ik was altijd al geïnteresseerd in taal en cultuur en studeerde eerder woordkunst aan de kunsthumaniora. Het voelde dus logisch aan om een opleiding te zoeken die nauw bij die interesses aansloot en die voldoende academische verdieping zou bieden. Ik twijfelde er eerst over om een professioneel gerichte studie te beginnen, maar ik ben blij dat ik uiteindelijk bij de academische bachelor terechtkwam. Tijdens de opleiding waardeerde ik namelijk enorm dat professoren naast de praktische opdrachten er ook alles aan deden om ons een breed kenniskader bij te brengen.

Ik ben aan verschillende docenten aan de Universiteit Antwerpen heel wat verschuldigd. Tijdens de colleges vond ik het altijd fijn wanneer er ruimte was voor directe gesprekken met onderwijzers. We hadden meestal les in behoorlijk kleine groepen, waardoor zij ons als studenten ook leerden kennen en opvolgden. Door die aanpak kregen we gerichte feedback en konden docenten beter zien hoe we evolueerden. Ik leerde erg veel en zou dus meteen weer voor de opleiding kiezen."

 Mooie herinneringen aan de studententijd

"Ik houd mooie herinneringen over aan de reis naar Nederland tijdens het derde jaar van de bacheloropleiding en vond het fijn om voor de vakken rond theaterwetenschap samen met studiegenoten voorstellingen bij te wonen. De nabesprekingen op weg naar huis en tijdens de colleges waren vaak erg interessant."

Kaat werkt als coördinator van het eindredactieteam bij het tijdschrift Flair en is daarnaast ook auteur van romans voor zowel kinderen, jongeren als volwassenen. “Ik ben bij mijn huidige job uitgekomen via een omweg. Ik schreef een sollicitatiebrief naar het tijdschrift Story en zij stuurden die door naar Flair omdat ze dachten dat dat beter bij mijn profiel paste. Ze hadden gelijk.” 

Waarom Kaat voor taal- en letterkunde koos

Ze weet nog goed waarom ze aan haar studies taal- en letterkunde begon: “Ik was sowieso een boekenverslinder en wat ik ook zou doen, het moest met literatuur te maken hebben. Bovendien droomde ik ervan om leerkracht te worden. Ik heb ook m’n lerarenopleiding gedaan, maar zodra ik mijn stage deed en daadwerkelijk voor de klas stond, besefte ik dat het écht niets voor mij was. Mijn andere droom was om schrijver te worden en die droom heb ik wel ten volle waar kunnen maken. Ik heb intussen maar liefst drie uitgeverijen waarvoor ik boeken schrijf. Maar taal is niet het enige wat me interesseerde. In avondschool heb ik nog het diploma van antiekhandelaar gehaald, bijvoorbeeld, maar ook criminologie, archeologie en veel andere studies interesseren me. Later als ik groot ben, zeker?” 

Wat er is blijven hangen uit de opleiding

Haar studies gaven Kaat enkele vaardigheden mee die ze nog steeds gebruikt op de werkvloer: “Zelfstandig werken, m’n plan trekken, oplossingsgericht werken, me heel lang in stilte concentreren en teksten structureren, dat zijn zaken die nog erg belangrijk zijn in mijn werk nu.”

Er is één herinnering die haar is bijgebleven: “Voor een van de lessen van Kris Humbeeck (veruit mijn favoriete prof) mochten we een performance doen in de stijl van Van Ostaijen en daarvoor hebben we de hele universiteit op z’n kop gezet, met teasende posters, geheimzinnige uitnodigingen, aangeklede lokalen. Het zijn dingen die je nooit vergeet en waar je het meeste van leert, want poëzie zoals die van Van Ostaijen moet je beleven in plaats van gewoon lezen.” 

 Een gouden tip voor nieuwe studenten

Kaat geeft nog gouden tip voor onze huidige studenten: “Toen ik studeerde, behoorde ik tot de middelmaat, en ik voelde me geïntimideerd door de echte intellectuelen, die al ingewikkelde papers schreven op hun twintigste en hun eigen tijdschrift maakten. Soms voelde ik me eigenlijk ronduit dom. Maar ik heb evengoed m’n diploma gehaald en alles bereikt wat ik wilde bereiken, dus staar je nooit blind op het succes van anderen: het heeft écht niks met jouw leven te maken.”

Na vijftien jaar in de financiële sector helpt Tim Mammarella nu bedrijven met hun strategie. "Als zelfstandig consulent adviseer en begeleid ik bedrijven en bedrijfsleiders in een transformatieproject", legt hij uit.

Hoewel deze job veraf lijkt van taal- en letterkunde, heeft Tim in zijn opleiding veel skills opgepikt die hij nog dagelijks gebruikt. "Bij taal- en letterkunde Nederlands-Engels heb ik geleerd om verschillende standpunten op te zoeken en die te respecteren. Ik ontwikkelde er mijn kritische en analytische denken. Daarnaast is duidelijk en impactvol communiceren essentieel in mijn werk."

Aan de universiteit hield hij van nieuwe dingen ontdekken. "Ik leerde er mijn mening te vormen over nieuwe ideeën. Grote hoeveelheden informatie verwerken heb ik ook echt geleerd bij taal- en letterkunde. Toen ik studeerde, was het nog niet mogelijk om snel op te zoeken op het internet. En Chat-GPT bestond zeker nog niet!"

Eerste job zonder zoeken

Tim rondde in 2004 zijn opleiding af. Precies een dag nadat hij zijn diploma in handen had, werd hij gecontacteerd door het bedrijf waar hij al jaren vakantie- en weekendwerk deed. Zijn eerste job was een feit.

In de jaren nadien vervulde hij verscheidene functies: facility manager, procesbeheerder, projectmanagement, peoplemanagement en strateeg. Zo leerde hij bedrijven vanuit alle hoeken kennen, wat hem voorbereidde op zijn huidige rol als consulent.

Astrid Thibaut is project engineer UI localization bij Medicim (Envista Holdings Corporation). Wat houdt die functie in? "Ik ben ruim zes jaar geleden aangenomen om nieuwe slimme software voor tandartsen en kaakchirurgen vertaalbaar te helpen maken. Ik leid het vertaalproces in goede banen als de brug tussen de developers en een extern vertaalbureau." ​ ​

Een job waarvan je het bestaan nog niet wist

"Ik ben in deze job gerold nadat ik solliciteerde voor een totaal andere vacature. De HR-medewerker zag mijn cv en gaf me de tip dat er een functie vrij zou komen die me veel beter zou liggen. En inderdaad, voor mijn werk kan ik rekenen op mijn kennis van de werking van talen en van computerlinguïstiek. Hiervoor deed ik twee interimopdrachten die niet echt aansloten op mijn diploma, maar die me wel toonden hoe de privésector werkt."

"Ik zou er zelf nooit zijn opgekomen om op zoek te gaan naar een vacature voor mijn huidige functie. Mijn verhaal toont aan dat er veel meer jobs in de taalsector zijn dan je zelf denkt. Hoe graag mensen je ook van het tegendeel willen bewijzen: alles start bij taal."

Fan van analytische taalkunde

Astrid volgde de opleiding taal- en letterkunde met de talen Nederlands en Engels. "Ik vond vooral de taalkunde echt fantastisch: de werking van het talig brein en de geschiedenis van talen fascineren me enorm. Verder ben ik ook een echte grammaticanerd die heel erg kan genieten van analytische taalkunde. Mijn opleiding Latijn-Grieks in het middelbaar was daar de perfecte voorbereiding op, al heb je die zeker niet nodig om deze richting te kunnen volgen."

"Al tijdens mijn studies begon ik met lesgeven", vertelt Dennis Van Der Kuylen. "Als animator en leraar begeleidde ik een paar jaar meertalige taalvakanties. De onderwijsmicrobe die me daar gebeten heeft, heeft me eigenlijk nooit losgelaten. Ik werkte als leraar Nederlands in verschillende Antwerpse scholen, waarbij ik niet alleen probeerde om mijn passie voor literatuur en taalkunde over te brengen, maar ook onderzocht hoe ik van het vak Nederlands (voor iedereen) het beste vak ter wereld kon maken. Daardoor ontwikkelde ik heel wat nieuw lesmateriaal, wat uiteindelijk werd opgepikt door het Centrum Nascholing (CNO) van UAntwerpen en door uitgeverij Pelckmans. Daar ben ik ondertussen aan de slag als auteur van een methode Nederlands, waar ik Nederlands vanuit verschillende hoeken benader."

 Van het klaslokaal naar de aula

"Op dit moment geef ik geen les meer in het secundair, maar ruilde ik het klaslokaal voor de aula in. Ik ben lector Nederlands en algemene taalvaardigheid aan de AP Hogeschool, waar ik mijn kennis over het Nederlands en de didactiek ervan doorgeef aan de volgende generatie leerkrachten. Ik werk er (samen met heel wat gedreven collega’s) ook aan een proefwetenschappelijk onderzoek rond schooltaalvaardigheid en begeleid bachelorproeven van concept tot het uiteindelijke geprinte exemplaar. Daarnaast ben ik ook Coördinerend Adviseur Talenbeleid voor onze hogeschool, die ik vertegenwoordig in internationale expertisenetwerken rond talenbeleid in het hoger onderwijs."

 Hoe taal- en letterkunde Dennis voorbereidde op zijn onderwijscarrière

"Snel teksten schrijven en verwerken, lesmateriaal ontwikkelen, leerlijnen argumentatieleer en kritisch denken opzetten, adviesrapporten voor de Vlaamse Hogescholenraad (VLHORA) bij elkaar pennen onder hoge druk, het zijn allemaal zaken waar mijn opleiding me (in)direct op heeft voorbereid. In de master taal- en letterkunde word je in mijn ogen breed gevormd om 'mee te zijn' met alles wat rond Nederlands zweeft. Het is dan enkel nog aan jou om van die springplank in het diepe te springen."

"Mijn niveau van Frans is een enorme troef gebleken bij sollicitaties en in mijn werk", vertelt freelance HR-consultant Annette Van Herck. Ze volgde de master taal- en letterkunde Spaans-Frans. Daarna deed ze nog de master in organisatie en management die haar inleidde in het bedrijfsleven. Nu runt ze samen met twee partners het consultancybedrijf PayTalent, dat gespecialiseerd is in personeelsbeleid.

Werken als HR-consultant

Uiteraard moet elk bedrijf ervoor zorgen dat ze hun werknemers goed behandelen en vlot betalen voor de tijd die ze hebben gewerkt. Toch denken weinig studenten eraan om in human resources aan de slag te gaan. Annette wist toen ze was afgestudeerd niet goed welke job ze wou doen, dus solliciteerde ze voor allerlei soorten functies. "Zo ben ik vrij vlot aan een contract geraakt als testconsultant in de IT-sector, maar ik merkte al snel dat de jobinhoud absoluut niets voor mij was. Mijn tweede job waar ik rond tijdsregistratie werkte, werd wel een succes. Dat was de start van mijn carrière in de HR-sector."

Als freelancer en bedrijfsleider combineert Annette verschillende projecten. "Als freelance HR-consultant doe ik alles rond personeelsbeleid en -administratie bij een kleine onderneming in IT-consultancy. In het bedrijf dat ik met twee partners heb opgericht, houd ik me vooral operationeel bezig: sollicitatiegesprekken voeren, nieuwe collega's verwelkomen, de payroll verzorgen, de administratie en boekhouding opvolgen, enzovoort. Ondertussen heb ik nog allerlei ideeën om andere, wat creatievere, zaken 'on the side' op te starten."

Terugblik op taal- en letterkunde

"Taal- en letterkunde was echt iets voor mij. Ik heb altijd al enorm van boeken gehouden en tijdens mijn studie kon ik me er volledig op focussen. Het was ook heel interessant om bij te leren over de Spaanse en Franse geschiedenis en de actuele situatie. Mijn Erasmus in Sevilla tijdens het derde bachelorjaar was de kers op de taart."

"Sinds die Erasmus heb ik geleerd om het studeren én genieten van het studentenleven beter te combineren. Daarvoor nam ik mijn studies zo serieus dat het plezier naar de achtergrond verschoof. Toen ik terugkwam van Sevilla ben ik op kot gegaan zodat ik niet meer elke dag twee uur op de trein moest zitten. En ik maakte meer tijd voor koffietjes in Vandoag is't!"

Nog geen idee welke job je precies wilt doen? Dan kan je een recruitmentbureau voor jou een job laten zoeken. Zo begon het allemaal voor Sarah Pinseel, die de master taal- en letterkunde: Frans-Nederlands deed en vervolgens de specifieke lerarenopleiding Frans-Nederlands aan anderstaligen (= nu de educatieve master). 

"Een recruitmentbureau bood me aan om de ideale job te zoeken voor mij", legt Sarah uit. "Ik ging in op hun voorstel en binnen de maand had ik werk, meteen bij een internationaal bedrijf dat veel kansen bood. Dankzij mijn lerarendiploma mocht ik bijvoorbeeld nieuwe collega's in België en Kenia opleiden. Het werd me al snel duidelijk dat ze in elke Belgische organisatie mensen kunnen gebruiken die goed Frans (en Engels) spreken."

Mensen helpen genezen (met een diploma taal- en letterkunde!)

Sarah werkt nu als Search Coordinator bij Marrow Donor Program Belgium - Registry. "Dit is het register van Belgische kandidaat-stamceldoren dat deel uitmaakt van Rode Kruis-België. Concreet vormt het register de schakel tussen alle Belgische donorcentra, collectiecentra, transplantatiecentra, hematopoiëtische stamcelbanken en navelstrengbloedbanken en tussen deze centra en alle buitenlandse registers."

"Als Search Coordinator help ik de transplantatiecentra bij hun zoektocht naar een geschikte stamceldonor voor hun patiënten. Ik coördineer enerzijds alle stamceltransplantaties van Belgische patiënten en anderzijds de stamceldonaties van Belgische stamceldonoren. Door deze rol werk ik ook mee aan de statistieken over stamceldonatie in België. Daarnaast sta ik in voor de facturatie van het register. Het is een erg veelzijdige functie waarbij ik een verschil kan maken. Ik behoor tot een fantastische community van mensen die allemaal hetzelfde doel hebben: mensen helpen genezen!"

Maak je geen zorgen

Sarah wil taal- en letterkundestudenten geruststellen die zich zorgen maken over de vraag of ze wel werk zullen vinden. "Werk is er altijd voor wie goed zoekt en je weet nooit wat er op je pad komt of welke deuren er onverwacht voor je open gaan! Het is misschien cliché, maar als je doet wat je graag doet, dan heb je intrinsieke motivatie en komt het sowieso goed."