Het hoger onderwijs in Vlaanderen heeft een bachelor-masterstructuur. Maar: wat is een bachelor en wat is een master? We zetten kort enkele begrippen op een rijtje.
Wat is een bacheloropleiding?
Na het secundair onderwijs start je loopbaan in het hoger onderwijs met een bacheloropleiding. Er zijn:
- professionele bacheloropleidingen
- academische bacheloropleidingen
Professionele bacheloropleidingen kan je enkel volgen aan een hogeschool. Ze zijn gericht op de beroepspraktijk en bereiden je meteen voor op de arbeidsmarkt.
Universiteiten bieden daarentegen academische bacheloropleidingen aan. Dit zijn brede vormingen die minstens een belangrijke theoretische component hebben en je bovendien voorbereiden op wetenschappelijk onderzoek.
De bedoelding is dat je na je academische bacheloropleiding in eerste instantie doorstroomt naar een masteropleiding.
Ontdek alle bacheloropleidingen van de Universiteit Antwerpen
Wat is een masteropleiding?
In een masteropleiding bouw je je wetenschappelijke kennis en competenties verder op. Een masteropleiding is dus altijd academisch gericht.
De meeste masteropleidingen zijn daarnaast ook professioneel gericht: ze bereiden je voor op een of meerdere beroepen.
Elke masteropleiding heeft specifieke toelatingsvoorwaarden. In grote lijnen geldt dat je kan instromen in een masteropleiding:
- na een academische bacheloropleiding
- na een academische bachelor- of masteropleiding, aangevuld met een voorbereidingsprogramma
- na een professionele bacheloropleiding, aangevuld met een schakelprogramma
Wat is een voorbereidingsprogramma?
Als je een academisch bachelor- of masterdiploma hebt dat je geen rechtstreekse toelating geeft tot de masteropleiding die je wil volgen, kan je soms toch instromen door eerst een voorbereidingsprogramma te volgen.
In het voorbereidingsprogramma leer je de opleidingsspecifieke kennis en (onderzoeks)vaardigheden die je nodig hebt om vlot te kunnen starten in de masteropleiding.
Als je slaagt voor het voorbereidingsprogramma behaal je geen diploma, maar een getuigschrift. Dit geeft je de toelating om in te schrijven voor de masteropleiding.
Wat is een schakelprogramma?
Met een professioneel bachelordiploma (van een hogeschool) heb je nooit rechtstreekse toegang tot een academische masteropleiding, maar kan je soms wel instromen via een schakelprogramma.
In het schakelprogramma leer je de opleidingsspecifieke kennis en (onderzoeks)vaardigheden die je nodig hebt om vlot te kunnen starten in de masteropleiding.
Als je slaagt voor het schakelprogramma behaal je geen diploma, maar een getuigschrift. Dit geeft je de toelating om in te schrijven voor de masteropleiding.
Wat is een bachelor met studieduurverkorting?
Als je al een diploma behaald hebt (bachelor, master, kandidatuur of licentiaat) kan je soms via een verkort traject een (ander) bachelordiploma behalen. Op basis van je eerdere studie krijg je voor sommige opleidingsonderdelen vrijstellingen. Zo kan je de bacheloropleiding dus op kortere tijd afleggen.
Je volgt een zogenaamde bachelor met studieduurverkorting om toegang te krijgen tot een masteropleiding.
In tegenstelling tot studenten die een schakel- of voorbereidingsprogramma volgen, behaal je via een bachelor met studieduurverkorting een bachelordiploma.
Wat is een master-na-masteropleiding?
Een master-na-masteropleiding (of kortweg: manama) is een voortgezette opleiding: je moet al een masteropleiding afgerond hebben om aan een master-na-masteropleiding te mogen starten.
Via een manama kan je:
- ofwel je kennis van een vakgebied verbreden
- ofwel je diepgaand specialiseren
Ontdek alle master-na-masteropleidingen van de Universiteit Antwerpen
Wat is een postgraduaat?
Na een bachelor- of masteropleiding kan je een postgraduaat volgen om je competenties verder te verbreden of te verdiepen.
Meestal is een verdere professionele vorming het doel. Een postgraduaat kan bijvoorbeeld in het leven geroepen worden wanneer hiervoor een specifieke nood bestaat vanuit het werkveld.
Een postgraduaat leidt niet tot een diploma, maar wel tot een erkend getuigschrift. Het getuigschift is een meerwaarde op de arbeidsmarkt.
Wat is een micro-credential?
Een micro-credential is een bewijs van de leerresultaten die je hebt behaald na een leerervaring van beperkte omvang. De leerresultaten worden geëvalueerd aan de hand van transparante normen. Het bewijs is opgenomen in een gecertificeerd document waarop de naam van de houder, de behaalde leerresultaten, de beoordelingsmethode, de toekennende instantie en, indien van toepassing, het niveau in het kwalificatiekader en de verdiende studiepunten worden vermeld. Micro-credentials zijn eigendom van de lerende, deelbaar en meeneembaar en kunnen worden gecombineerd tot bredere credentials of kwalificaties. Zij worden ondersteund door kwaliteitsborging volgens overeengekomen normen.
Het gaat dus om korte trajecten waarvan de omvang uitgedrukt worden in ECTS credits, waaraan leerresultaten en toetsing gekoppeld is en die binnen het kwaliteitszorgstelsel van de universiteit vallen. Het verwerven van credits zorgt voor meer mogelijkheden op vlak van uitwisselbaarheid tussen verschillende onderwijsinstellingen, erkenning en het verder stapelen tot een volledige kwalificatie of diploma.
Micro-credentials zijn een nieuw opleidingstype in het aanbod levenslang leren. Ze zijn opgebouwd uit (inhouden van) één of meerdere (opleidings-)onderdelen en worden gecertificeerd met een getuigschrift op niveau van de micro-credential in zijn geheel en creditbewijzen op niveau van de onderdelen.
Ontdek alle micro-credentials van de Universiteit Antwerpen
Wat is doctoreren?
De hoogste graad die je aan de universiteit kan behalen is die van doctor. Je behaalt deze graad door een doctoraatsproefschrift te schrijven en het openbaar te verdedigen voor een jury.
In het proefschrift bewijs je dat je zelfstandig een bijdrage kan leveren aan het wetenschappelijk onderzoek in je vakgebied.
Om aan een doctoraat te beginnen, moet je minstens een masterdiploma behaald hebben.