“We halen menstruatiearmoede uit de taboesfeer”
UAntwerpen verdeelt voortaan gratis en structureel menstruatieproducten in de toiletten
Niet iedereen die menstrueert heeft altijd een tampon, maandverband of menstruatiecup op zak – soms uit vergetelheid, soms uit geldgebrek en soms komen die regels ook gewoon onverwacht. Na een geslaagd pilootproject beslist UAntwerpen nu als eerste Vlaamse universiteit om gratis maandverband en tampons structureel te verdelen in álle dames- en genderneutrale toiletten.
Eén Vlaamse vrouw op acht kan zich geen of niet altijd menstruatieproducten veroorloven, blijkt uit onderzoek van armoedebestrijdingsorganisatie Caritas. Bij Vlaamse meisjes die in armoede leven, loopt dat cijfer op tot 45%. De helft van de respondenten gebruikte al eens zakdoeken of een extra onderbroek omdat ze geen menstruatieproducten had en 5% van de meisjes en vrouwen tussen 12 en 25 jaar bleef al eens weg van school omdat ze niet voldoende geld hadden voor menstruatieproducten. Bij meisjes en vrouwen die in armoede leven, loopt dit op tot 15%.
Basisbehoefte
"Thuis moeten blijven van werk of school omdat je geen geld hebt om menstruatieproducten te kopen, zorgt voor een structurele ongelijkheid tussen mensen die wel en niet menstrueren”, zegt Lien Van Cant, stafmedewerker Diversiteit aan de Universiteit Antwerpen.
“Als universiteit willen we onze verantwoordelijkheid nemen en gratis menstruatiemateriaal voorzien voor al onze werknemers en studenten. Niet alleen met het oog op het bestrijden van menstruatiearmoede, maar ook omdat we geloven dat het gebruik ervan, net zoals toiletpapier, een basisbehoefte is. Je kiest er niet voor om wel of niet te menstrueren, en je hebt niet altijd controle over wanneer je cyclus start. Dit kan voor zeer onaangename verrassingen zorgen, zeker als je op dat moment geen eigen menstruatiemateriaal voorzien hebt.”
“Om te vermijden dat menstruerende personeelsleden of studenten zich op die momenten genoodzaakt zien om de campus te verlaten, voorzien we nu gratis menstruatiemateriaal in alle dames- en genderneutrale toiletten, voor zij die het op dat moment nodig hebben”, zegt ook rector Herman Van Goethem.
Uit de taboesfeer
Of de universiteit niet bang is dat hier misbruik van zal worden gemaakt? Tijdens een pilootproject gaf 91% van de respondenten die een enquête invulden, aan dat ze het gratis aangeboden menstruatiemateriaal zouden gebruiken als ze toevallig zelf niks op zak hadden. 5% zou het gebruiken omdat menstruatiemateriaal voor hen te duur is en 4% omdat het handig is dat ze het dan zelf niet moeten meenemen.
Bovendien wil de universiteit menstrueren op deze manier onder de aandacht brengen. “Door gratis menstruatiemateriaal te voorzien, en dit bijgevolg zichtbaar te maken op de campussen, dragen we er als universiteit toe bij om menstruatieschaamte en menstruatiearmoede uit de taboesfeer te halen”, aldus Van Cant.
De Universiteit Antwerpen is hiermee de eerste universiteit in Vlaanderen die een structureel aanbod van gratis menstruatiemateriaal voorziet. In de toiletten zullen aanvulkastjes worden geïnstalleerd met tampons en maandverbanden. Het poetspersoneel vult deze kastjes aan waar nodig, net zoals met de andere paper products.
Duurzamer alternatief
“Dit initiatief is geen eindpunt. De universiteit is zich er bijvoorbeeld van bewust dat tampons en maandverbanden niet de meest duurzame menstruatieproducten op de markt zijn. Ze bekijkt op dit moment of het wenselijk is om bijvoorbeeld een gratis menstruatiecup aan te bieden aan studenten die het financieel moeilijk hebben. Bovendien nodigen we iedereen uit om naar de infonamiddag te komen op 17 april waarbij we experten, ervaringsdeskundigen en beleidsmakers aan het woord laten over de thema’s menstruatiearmoede, -schaamte en -gezondheid.”
Meer weten over de infodag van 17 april? UAntwerpen neemt menstrueren bloedserieus | Universiteit Antwerpen