Profileringsvakken
Word expert, kies voor een profileringsvak!
Doe je de educatieve master? Dan heb je twee opties om je opleiding in te vullen: of je kiest twee vakdidactieken, of je ruilt een van de twee in voor een profileringsvak met profileringsproject.
Met een profileringsvak krijg je een unieke kans om specifieke lerarencompetenties te verwerven of te verbreden die niet alleen met vakdidactiek te maken hebben. Anders gezegd: nog voor je voor de klas staat, word je al een beetje expert. Handig voor je cv!
Er zijn verscheidene profileringsvakken. De een is nog sterk gerelateerd aan vakken (zoals bijvoorbeeld STEM), andere zijn meer vakoverschrijdend opgevat (zoals bijvoorbeeld Zorgzaam en inclusief onderwijs en Meer_talig onderwijs). Het profileringsvak geeft je een stevige kennisbasis mee, in het profileringsproject zet je dat om in de praktijk. Het kan bestaan uit een lesgeefstage, een project of een combinatie van beide.
Meer weten? Hier gaan we!
MEER_TALIG ONDERWIJS
In Meer_talig onderwijs maak je kennis met twee actuele aspecten van lesgeven: Taalgericht vakonderwijs en CLIL (Content and Language Integrated Learning).
1) Taalgericht vakonderwijs
Of je nu geschiedenis, wiskunde, economie of een ander vak geeft, leerlingen dienen ook voor jouw vak veel talige handelingen uit te voeren: theoretische teksten lezen en samenvatten, informatie opzoeken, schriftelijk en mondeling vragen beantwoorden, hun eigen mening formuleren enz. Een aantal leerproblemen van leerlingen zijn eigenlijk taalproblemen: schooltaal die te veraf staat van de thuistaal, onduidelijk geformuleerde vragen en opdrachten, vage of dubbelzinnige feedback. Via actieve werkvormen met veel concrete voorbeelden zoek je naar manieren om je eigen vak taalgerich(ter) te geven en daarrond eventueel een didactisch beleid te voeren met het hele schoolteam; lesfragmenten observeren met kijkwijzers, instructie- en examentaal, teksten analyseren en toegankelijker maken; niet-talige leerstof integreren in diverse taalopdrachten; manieren verkennen om effectieve feedback te geven; de didactiek van ‘sprekend leren’ integreren in alle vakken; een talenbeleid analyseren, beoordelen van en vormgeven aan van een talenbeleidsplan.
2) CLIL
Een zaakvak (bv. economie, biologie, geschiedenis) geven in een andere taal (Frans, Engels of Duits). Dat is CLIL. Klinkt dat je vreemd in de oren? Onterecht, want een jaarlijks groeiend aantal Vlaamse scholen maken er al sinds 2014 werk van. Via gerichte oefeningen en (inter)actieve werkvormen leer je:
- de leerdoelen en de beginsituatie voor CLIL te bepalen;
- CLIL-lesmaterialen te verkennen, deze toegankelijk te maken en desgewenst aan te passen;
- activerend en taalontwikkelend les te geven tijdens praktijkoefeningen en daarbij talige ondersteuning te voorzien;
- ICT-toepassingen in te zetten en gerichte feedback en evaluatie te geven in een CLIL-context.
Meer_talig onderwijs staat open voor alle studenten. Voor de CLIL-module kies je een doeltaal (Frans of Engels), waarvoor je een B2-niveau moeten hebben (vastgesteld op basis van de resultaten van een Dialang-toets).
Beide modules tellen evenwaardig mee in de eindevaluatie. Voor Taalgericht vakonderwijs werken we met een examenportfolio; voor CLIL wordt de score samengesteld uit 40% voor lectuuropdrachten en 60% voor permanente evaluatie (deelname contactmomenten) en je twee oefenlessen in de CLIL-taal.
ZORGZAAM EN INCLUSIEF ONDERWIJS (voorheen Profileringsvak Leerlingenbegeleiding)
Elke school heeft leraren nodig die buiten hun vak om willen meedenken over de realisatie van geïntegreerde leerlingenbegeleiding en inclusief onderwijs op school. In elke klas kom je namelijk leerlingen tegen die pas volwaardig kunnen participeren als de leraar tegemoet komt aan hun specifieke onderwijsbehoeften.
Daarvoor is het belangrijk dat leraren inzicht krijgen in die specifieke onderwijsbehoeften zodat zij een onderwijsleeromgeving en schoolomgeving kunnen creëren die hiermee rekening houdt. Op die manier kunnen leerlingen – ook met complexe onderwijs- en ondersteuningsbehoeften – maximaal aan de lessen en schoolse activiteiten deelnemen. Het profileringsvak ‘Zorgzaam en inclusief onderwijs’ bouwt verder op de inhouden van het stamvak ‘Diversiteit en inclusie’ en is complementair ten aanzien van de inhouden van het keuzevak ‘Leerlingenbegeleiding’*. Wanneer je kiest voor het profileringsvak zal je via een verdiepende opdracht rond een leerlingenprobleem en praktijkgerichte lessen (waarbij we onder meer authentieke casussen bespreken) je kennis en vaardigheden op vlak van leerlingenbegeleiding en inclusief onderwijs verdiepen en verruimen. Via getuigenissen van leerlingen maak je kennis met de barrières waar ze tegenaan lopen en hoe zij hun secundaire school beleefd hebben. We zoeken uit aan welke bouwstenen er samen moet gewerkt worden, opdat meer inclusief onderwijs kans op slagen heeft. Zo kom jij, als leraar, een stuk steviger in je klaspraktijk te staan en kan je deskundig aan de slag met complexe casussen.
Het profileringsproject ‘Zorgzaam en inclusief onderwijs’ (3 studiepunten) sluit hierbij aan en vul je zelf in volgens je eigen interesse. Je kan een buitenschoolse context verkennen (zoals de werking van het ondersteuningsnetwerk), opteren voor een lesstage in een school voor buitengewoon onderwijs of ondervinden hoe je via team-teaching nog beter het onderwijs kan afstemmen op complexe zorgnoden van leerlingen. Je kan er ten slotte ook voor opteren om in je stageschool of je eigen school (als je LIO-student bent) een project rond ‘zorgzaam en inclusief onderwijs’ uit te voeren.
Dit profileringsvak staat open voor studenten uit alle vakdidactieken.
* Als je kiest voor het profileringsvak ‘Zorgzaam en inclusief onderwijs’, is het niet verplicht maar wel zinvol dat je ook het keuzevak ‘Leerlingenbegeleiding’ opneemt in je curriculum.
STEM
STEM staat voor Science, Technology, Engineering en Mathematics. De thema’s die in een STEM-module aan bod komen, zijn gelinkt aan de inhouden van de wetenschapslessen, wiskundelessen, technieklessen en ICT-lessen. Deze inhouden worden geïntegreerd aangeboden. Leerlingen leren tijdens een STEM-module dat de integratie van de vakken wetenschappen, techniek en wiskunde de “tool” is om tot een oplossing voor een levensecht probleem te komen.
Elke STEM-school heeft nood aan goed opgeleide STEM-leraren binnen haar lerarenteam, die (buiten hun vak om) geïntegreerd STEM-onderwijs in de school willen vormgeven.
In het profileringsvak STEM word je opgeleid tot STEM-leerkracht, die de vakinhoudelijke en vakdidactische (via een innovatieve STEM-didactiek) expertise bezit om probleemgestuurd en multi- of interdisciplinair onderwijs uit te werken en te leiden. In het profileringsproject kan je de vakdidactische inzichten en competenties, verworven in het profileringsvak inoefenen, verbreden en verdiepen via observaties en een actieve lesgeefstage in een STEM-richting, gecombineerd met enkele opdrachten.
Dit profileringsvak staat open voor studenten uit de vakdidactieken biologie, chemie, fysica, productontwikkeling, informatica, engineering & technologie, wiskunde.